kategorize edilmemiş

• ÖZET.
• Davacı satın aldığı aracı yaklaşık 8 ay kullandığını, aracın 13.000 km iken arka bagaj kapısında, ön tampon sağ kısmında ve sol dikiz aynasında boyanın kendiliğinden kalktığını iddia ederek aracın misliyle değiştirilmesini talep etti.
• Mahkeme davanın kabulüne ve ayıpsız misli ile değiştirilmesine karar verdi.
• Yargıtay 13 Hukuk Dairesi eksik araştırma nedeni ile yerel mahkeme kararını bozdu.
• 2 Karar : aracın davaya konu hasarının davalı tarafça ücretsiz olarak onarımına,… araçta meydana gelen 3.000 TL’lik değer kaybının da davalı tarafça karşılanmasına,.. davacının diğer terditli taleplerinin reddine karar verildi.
• Yargıtay 13. Hukuk Dairesi yerel mahkeme kararını onadı.
• Yargıtay 13. Hukuk Dairesi karar düzeltme istemini kabul ederek eksik araştırma nedeni ile ikinci bozma yaptı.
• Mahkeme, dava konusu aracın ön tamponu ve sol dikiz aynasının ücretsiz değiştirmek suretiyle onarılmasına, araçtaki diğer ayıplı kısımlar nedeniyle araçta oluşan değer kaybı karşılığı….  tazminatın … davalıdan tahsiline karar verdi.
• Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 6100 sayılı Kanun’un 176 ncı maddesine aykırı olarak ikinci ıslah dilekçesindeki talebine göre davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesi ile mahkeme kararını bozdu.

• 3. Hukuk Dairesi , 10.04.2023 gün ve  2023/214 E.  ,  2023/1020 K.

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Tüketici) Mahkemesi

SAYISI : 2021/553 E., 2022/553 K.

DAVA TARİHİ : 08.08.2012

KARAR : Davanın kabulü

Taraflar arasındaki ayıplı maldan kaynaklı misli ile değişim/onarım davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece bozmaya uyularak davanın kabulüne karar verilmiştir.

Mahkeme kararı davacı vekili ve davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

1. Davacı vekili; davalı şirketten Renault marka 2011 model aracı taşıt kredisi ile satın aldığını, aracı yaklaşık 8 ay kullandığını, aracın 13.000 km iken arka bagaj kapısında, ön tampon sağ kısmında ve sol dikiz aynasında boyanın kendiliğinden kalktığını farkettiğini, akabinde aracı satın aldığı yerin teknik servisine götürdüğünde aracın bu parçalarında boya olduğunun ve bu boyanın fabrika tarafından yapılan bir işlem olduğunun beyan edildiğini, bu nedenle davalının ayıplı mal satması sebebiyle aracının misliyle değiştirilmesini talep ettiğini, yetkili şirketin kanuni hiç bir mesuliyet almadığını belirterek Renault marka 2011 model aracın misli ile değiştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

2. Davacı vekili 12.05.2016 tarihli duruşmada; “Bizim aracın boyanmış olması nedeniyle ve rapora göre yeniden boyanması sebebiyle maddi zararımızın yanında müvekkilin özellikle hasarsız araç alıp binmek konusundaki boşa düşen ümitlerinden manevi zararlarımız da vardır, bu nedenle biz önceki karar gibi misli ile değişim talebimizde ısrar ediyoruz, talebimiz kabul görmez ise bilirkişi raporu doğrultusunda davamızı ücretsiz onarım ve değer kaybı olan 3000 TL üzerinden kabulüne karar verilmesini talep ediyoruz, bu yönde davamızı ıslah ediyoruz ayrıca aracın alındığı tarihten itibaren en yüksek faiz oranı ile birlikte faiz talebimiz de vardır.” şeklinde beyanda bulunmuştur.

3. Davacı vekili 01.04.2022 tarihli ıslah dilekçesi ile; talebini 831,74 TL artırarak, arttırılan değer ile birlikte 3.831,74 TL’nin faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin hakkın saklı bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

1. Davalı Renault Mais Motorlu Araçlar İmal ve Satış A.Ş. vekili; ticari araç olduğunu, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu, yetkisiz mahkemede davanın açıldığını, alacağın zamanaşımına uğradığını, ihbar yükümlülüğünün yerine getirilmediğini, misli ile değişim yasal koşullarının oluşmadığını, maldan faydalanmayı sürekli olarak etkileyecek ayıbın bulunmadığını, imalat hatası olmadığını, aracı sorunsuz kullandığını, aracın üzerinde takyidat olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.

2. Davalı Renault Mais Yetkili Satıcı … Baş Mot. Araç İnş. Pet. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. vekili; ticari araç olduğunu, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu, yetkisiz mahkemede davanın açıldığını, araçta boya kalınlığından kaynaklı ayıp olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemenin 13.02.2014 tarihli ve 2012/195 E., 2014/117 K. sayılı kararı ile; dava konusu araçtaki hasarının tüketicinin kullanım hatasından kaynaklanmadığı, gizli ayıp mahiyetinde olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, Renault Marka 2011 Model VF1KW2CS645119908 Şasi Numaralı Kango Multix Marka Kamyonetin ayıpsız misli ile davalılarca değiştirilmesine, karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Birinci Bozma Kararı

1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davalı Mais Motorlu Araçlar İmal ve Satış A.Ş. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 29.06.2015 tarihli ve 2014/27247 E., 2015/22272 K. sayılı ilamıyla, bilirkişi raporunda kabarmaların üretim hatasından mı yoksa bahsedilen bölgesel boyadan mı kaynaklandığı açık ve net olarak tespit edilemediği, ayrıca bölgesel boyanın hangi aşamada yapıldığı, tüketici elinde mi yoksa satıştan önce mi yapıldığı konularının aydınlatılmadığı, konularında uzman, akademik kariyere sahip ve en az biri boya konusunda uzman olan 3 kişilik yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.

B. İkinci Bozma Kararı

1. Bozmaya uyan Mahkemenin 12.05.2016 tarihli ve 2015/933 E., 2016/7214 K. sayılı kararı ile; davaya konu araçtaki boya kabarma ve dökülmelerinin imalat hatası kapsamında olmadığı, dolayısıyla bu hasarların gizli ayıp mahiyetinde bulunmadığı, ancak aracın garantisi kapsamında bulunduğu, kusurların lokal boyama ve polisaj işlemleri ile giderilmesi gerektiği, bu durumda da araçta 3.000 TL’lik değer kaybının oluşacağı, böylelikle davalı tarafın araçtaki hasardan ücretsiz olarak onarım ve değer kaybının karşılanması noktasında sorumlu olduğu, davacının diğer taleplerinin somut olay adaleti ve Yargıtay bozma ilamında belirtilen ilkeler çerçevesinde hakkaniyetli ve yerinde olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, Renault marka 2011 model VF1KW2CS645119908 Şasi numaralı Kango Multix model aracın davaya konu hasarının davalı tarafça ücretsiz olarak onarımına, ayrıca davacının garanti kapsamında olan davaya konu zararı için araçta meydana gelen 3.000 TL’lik değer kaybının da davalı tarafça karşılanmasına, bu 3.000 TL’lik değer kaybından oluşan bedelin davacının ihtar tarihi olan 23.07.2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile beraber davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının diğer terditli taleplerinin reddine dair karara karşı, süresi içinde davacı vekili ve davalı Renault Mais A.Ş. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 19.02.2019 tarihli ve 2016/20376 E., 2019/2117 K. sayılı ilamıyla, dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve somut olayın özelliğine göre yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün onanmasına karar verilmiş, Dairenin verilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.

3. Dairece 03.02.2021 tarihli ve 2020/7988 E., 2021/909 K. sayılı ilamıyla, bozma ilamı sonrasında hangi konuda uzman oldukları belirtilmeyen bilirkişiler tarafından düzenlenen 13.04.2016 havale tarihli bilirkişi raporunda; boya kalınlığının normal standart boya kalınlığı aralığında bulunduğunun, değişen çevre koşullarının (örneğin, kuş pisliği, hava nemi, güneş, yollardaki pislik-toz, ağaç reçineleri..) boyada çeşitli olumsuz etkiler gösterdiğinin, normal şartlarda 1 yaşındaki taşıtın boyasının kabarması ve boyasının dökülmesinin düşünülemediğinin, araçta görülen boya kabarmalarının yukarıda açıklanan koşullara yoğun olarak maruz kalmasından kaynaklandığının düşünüldüğünün, bu etkiler sonucu boyada görülen kabarmaların kullanıcı hatası olarak görülmediğinin, sonuç olarak davaya konu araçtaki boya kabarma ve dökülmelerinin imalat hatası kapsamında olmadığının, dolayısıyla bu hasarların gizli ayıp mahiyetinde bulunmadığının, ancak aracın garantisi kapsamında bulunduğundan kusurların lokal boyama ve polisaj işlemleri ile giderilmesi gerektiğinin, bu durumda da araçta 3.000 TL’lik değer kaybının oluşacağının, böylelikle davalı tarafın araçtaki hasardan ücretsiz olarak onarım ve değer kaybının karşılanması noktasında sorumlu olduğunun belirtildiği, alınan bilirkişi raporlarının çeliştiği, raporlar arasındaki çelişki giderilmeden eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporu esas alınarak hüküm kurulmasının usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle hükmün bozulması gerekirken zuhulen onandığı, davacının karar düzeltme isteminin kabulü ile Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 19.02.2019 günlü ve 2016/20376 E., 2019/2117 K. sayılı ilamının kaldırılmasına ve belirtilen gerekçeyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar

Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, ön tampon ve sol dikiz aynasının kolaylıkla değişip yerine konulabilen aksamlar olması nedeni ile davanın bu kısımlar yönünden ücretsiz değiştirilerek onarılması yönünde kabulünün gerektiği, arka bagaj kapısı üzerindeki ayıbın ise aracı değer kaybına uğratması nedeni ile davanın bu kısım yönünden değer kaybı tazmini (semen indirimi) noktasında kabulünün gerektiği, bilirkişiler tarafından yerleşik Yargıtay uygulaması uyarınca nisbi metoda göre yapılan hesaplamanın uygun olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu Renault marka 2011 model VF1KW2CS645119908 şase nolu Kango Multix model aracın ön tamponu ve sol dikiz aynasının ücretsiz değiştirmek suretiyle onarılmasına, araçtaki diğer ayıplı kısımlar nedeniyle araçta oluşan değer kaybı karşılığı 3.831,74 TL tazminatın ihtar tarihi olan 23.07.2012 tarihinden itibaren işlenecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuran

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili ve davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

1. Davacı vekili; parça değişiminde çok ciddi değer kaybının meydana geleceğini, öncelikle aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini, aksi kanaate varılması durumunda aracın güncel bedelinin iadesini, aksi kanaatine varılması durumunda 5 parça yönünden onarımın yapılarak, tazminat ve araçtaki değer kaybının hesaplanarak iadesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulmasının hukuka, usule, hakkaniyete aykırı olduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.

2. Davalılar vekili; misli ile değişim talebi reddedilmesine rağmen lehine vekalet ücretine hükmedilmediğini, davacı lehine kabul edilen miktarı aşar nitelikte 9.200 TL vekalet ücretine hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, süresinde ihbar yükümlülüğünün yerine getirilmediğini, davacının ıslahla 3.000 TL değer kaybını talep etmesine rağmen daha sonra bu talebi aşar nitelikte karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, hükmedilen miktara ihtarname tarihinden itibaren faiz işletilmesinin yasaya aykırı olduğunu, alacağın zamanaşımına uğradığını, boya kalınlık değerlerinin tolerans değerlerine uygun olduğunu, fahiş değer kaybına hükmedildiğini ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, aracın ayıplı olmasından kaynaklı misli ile değişim veya onarım ve değer kaybının tahsili istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un Ayıplı Mal başlıklı 4/1 ve 4/2 nci maddesi şöyledir: “Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda ya da reklam ve ilanlarında yer alan veya satıcı tarafından bildirilen veya standardında veya teknik düzenlemesinde tespit edilen nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan ya da tahsis veya kullanım amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar, ayıplı mal olarak kabul edilir.
Tüketici, malın teslimi tarihinden itibaren otuz gün içerisinde ayıbı satıcıya bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici bu seçimlik haklarından biri ile birlikte ayıplı malın neden olduğu ölüm ve/veya yaralanmaya yol açan ve/veya kullanımdaki diğer mallarda zarara neden olan hallerde imalatçı-üreticiden tazminat isteme hakkına da sahiptir.”

2. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 176 ncı maddesi şöyledir:
“Taraflardan her biri, yapmış olduğu usul işlemlerini kısmen veya tamamen ıslah edebilir.
Aynı davada, taraflar ancak bir kez ıslah yoluna başvurabilir.”

3. 6100 sayılı Kanun’un Islahın Zamanı ve Şekli başlıklı 177 nci maddesi şöyledir: “Islah, tahkikatın sona ermesine kadar yapılabilir. (Ek fıkra: 22.07.2020 – 7251 S.K./18. md) Yargıtayın bozma kararından veya bölge adliye mahkemesinin kaldırma kararından sonra dosya ilk derece mahkemesine gönderildiğinde, ilk derece mahkemesinin tahkikata ilişkin bir işlem yapması hâlinde tahkikat sona erinceye kadar da ıslah yapılabilir. Ancak bozma kararına uymakla ortaya çıkan hukuki durum ortadan kaldırılamaz.

Islah, sözlü veya yazılı olarak yapılabilir. Karşı taraf duruşmada hazır değilse veya ıslah talebi duruşma dışında yapılıyorsa, bu yazılı talep veya tutanak örneği, haber vermek amacıyla karşı tarafa bildirilir.”

4. Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 14.05.2019 tarihli ve 2018/6661 E., 2019/4464 K. sayılı ilamının ilgili kısmı şöyledir:

“…Ayrıca HMK’nun 176/2 maddesi gereğince, aynı davada, taraflar ancak bir kez ıslah yoluna başvurabilir.

Bu nedenle, mahkemece; davacının ikinci kez ıslahtan önceki talepleri dikkate alınarak hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, bozmadan sonra yapmış olduğu ikinci ıslah talebi dikkate alınarak yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır…”

3. Değerlendirme

1. Mahkemece misli ile değişime ilişkin verilen 2012/195 E., 2014/117 K. ve 13.02.2014 tarihli ilk kararın davalı Renault Mais Yetkili Satıcı … Baş Mot. Araç İnş. Pet. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. tarafından temyiz edilmeksizin kesinleştiğinin anlaşılmasına göre davalı Renault Mais Yetkili Satıcı … Baş Mot. Araç İnş. Pet. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2. Dava dosyasının incelenmesinde; davacı vekilinin 12.05.2016 tarihli duruşmada; “Bizim aracın boyanmış olması nedeniyle ve rapora göre yeniden boyanması sebebiyle maddi zararımızın yanında müvekkilin özellikle hasarsız araç alıp binmek konusundaki boşa düşen ümitlerinden manevi zararlarımız da vardır, bu nedenle biz önceki karar gibi misli ile değişim talebimizde ısrar ediyoruz, talebimiz kabul görmez ise bilirkişi raporu doğrultusunda davamızı ücretsiz onarım ve değer kaybı olan 3000 TL üzerinden kabulüne karar verilmesini talep ediyoruz, bu yönde davamızı ıslah ediyoruz ayrıca aracın alındığı tarihten itibaren en yüksek faiz oranı ile birlikte faiz talebimiz de vardır.” şeklinde beyanda bulunduğu, bozma sonrası ise davacı vekilinin 01.04.2022 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini 831,74 TL artırarak, arttırılan değer ile birlikte 3.831,74 TL’nin faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin hakkın saklı bırakılmasına karar verilmesini talep ettiği, davacı vekilinin 01.04.2022 tarihli dilekçesinin ikinci kez ıslah niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır.

3. O halde mahkemece, 6100 sayılı Kanun’un 176 ncı maddesine aykırı olarak ikinci ıslah dilekçesindeki talebine göre davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.

4. Davacı vekili ile davalı Renault Mais Motorlu Araçlar İmal ve Satış A.Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Davalı Renault Mais Yetkili Satıcı … Baş Mot. Araç İnş. Pet. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. Temyizi Yönünden;

Davalı Renault Mais Yetkili Satıcı … Baş Mot. Araç İnş. Pet. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. vekilinin tüm temyiz itirazlarının REDDİNE,

Davalı Renault Mais Motorlu Araçlar İmal ve Satış A.Ş. Temyizi Yönünden;
1.Kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA,

2.Bozma nedenine göre davalı Renault Mais Motorlu Araçlar İmal ve Satış A.Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına,

Davacı Temyizi Yönünden;

Bozma nedenine göre davacı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,

Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz eden davalılardan Renault Mais Yetkili Satıcı … Baş Mot. Araç İnş. Pet. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’ne yükletilmesine,

6100 sayılı Kanun’a eklenen Geçici 3 üncü maddesi atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Kanun’un 440 ıncı maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 10.04.2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.